ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 23 ਜਨਵਰੀ 2025: Haryana Clean Air Project: ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਹੋਈ ਕੈਬਨਿਟ ਮੀਟਿੰਗ ‘ਚ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਤੋਂ 2029-30 ਤੱਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (ਵਿਕਾਸ) ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਿੰਦ-ਗੰਗਾ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ‘ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ਸਵੱਛ ਹਵਾਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਫਾਰ ਸਸਟੇਨੇਬਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ (HCAPSD) ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਲ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਕੁੱਲ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬਜਟ 3,647 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (PforR) ਵਿਧੀ ਰਾਹੀਂ ਫੰਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੂਬਿਆਂ ‘ਚ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ, ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਏਗਾ। ਇਹ ਖੇਤਰ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੰਡੋ-ਗੰਗਾ ਮੈਦਾਨ (IGP) ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਚ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ‘ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੌਖ’ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਵੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (Haryana Clean Air Project) ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਲਾਭਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਿਯੰਤਰਣ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਰਾਜ-ਵਿਆਪੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਰਾਜ-ਪੱਧਰੀ ਨਿਕਾਸ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਰਾਹੀਂ ਏਅਰ-ਸ਼ੈੱਡ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਏਗਾ।
ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਖੇਤਰੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਹੈ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ, ਜੰਗਲਾਤ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਿਭਾਗ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ, ਆਵਾਜਾਈ, ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਵਣਜ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਥਾਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਲਾ, ਨਗਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਇੱਕ HCS ਰੈਂਕ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਇਹਨਾਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲਾਗੂਕਰਨ ਲਈ ਹੋਵੇਗਾ।
ਉਪਰੋਕਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਰਾਜ-ਵਿਆਪੀ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ 24 ‘ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਰਾਜਦੂਤ’ (ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ‘ਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਅਤੇ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ‘ਚ ਦੋ-ਦੋ) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸਮਰੱਥਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਹੱਦ ਪੂਰਬ ‘ਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ, ਉੱਤਰ ‘ਚ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ‘ਚ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਡੋ ਗੰਗਾ ਮੈਦਾਨ ਦੇ ਸੂਬਿਆਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਚ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਦਿੱਲੀ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬਿਹਾਰ, ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
Read More: CM ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਵੱਲੋਂ NCC ਕੈਡਿਟਾਂ ਤੇ ANO ਦੇ ਮੈੱਸ ਭੱਤੇ ‘ਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ