25 ਸਤੰਬਰ 2025: ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਤੋਂ ਲਾਂਚ (Train-launched) ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਇਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੱਧਮ ਦੂਰੀ ਦੀ ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਰੇਲ-ਅਧਾਰਤ ਮੋਬਾਈਲ ਲਾਂਚਰ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਦਾਗਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੇਲਗੱਡੀ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 2,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੀ ਰੇਂਜ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਮਾਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕਈ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਅੱਜ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੇ ਰੇਲ-ਅਧਾਰਤ ਮੋਬਾਈਲ ਲਾਂਚਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲਾਂਚ ਹੈ, ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪੂਰਵ-ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।”
ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਬਾਰੇ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ?
ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਕਈ ਉੱਨਤ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ ਰਾਕੇਟ ਮੋਟਰ ਕੇਸਿੰਗ, ਨਾਲ ਹੀ ਉੱਨਤ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਕੈਨਿਸਟਰ-ਲਾਂਚ ਸਿਸਟਮ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ।
ਕੈਨਿਸਟਰ-ਲਾਂਚ ਸਿਸਟਮ ਕੀ ਹੈ?
ਕੈਨਿਸਟਰ-ਲਾਂਚ ਸਿਸਟਮ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੇ ਲਾਂਚ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਲੋੜ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਰੇਲ ਜਾਂ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਟੈਸਟ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਇਹ ਟ੍ਰਾਈ-ਸਰਵਿਸ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਕਮਾਂਡ (SFC) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੀ-ਇੰਡਕਸ਼ਨ ਨਾਈਟ ਲਾਂਚ ਸੀ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਗਨੀ-ਪ੍ਰਾਈਮ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ SFC ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਗਨੀ-I (700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿਥਵੀ-II (350 ਕਿਲੋਮੀਟਰ), ਅਗਨੀ-II (2,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ), ਅਗਨੀ-III (3,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਅਤੇ ਅਗਨੀ-IV (4,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
Read More: ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਾਈਮ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰੀਖਣ
