ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2024 (Women’s T20 Cricket World Cup) ਦੇ 9ਵੇਂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਦਾ ਅੱਜ ਆਗਾਜ਼ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਇਹ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ‘ਚ ਹੋਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਹਲਾਤ ਕਾਰਨ ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਏਈ ‘ਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਟੀ-20 ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ‘ਚ ਮੱਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ‘ਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2009 ‘ਚ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ |
ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅੱਠ ਐਡੀਸ਼ਨ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਛੇ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜੇਤੂਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪ ਜੇਤੂ ਰਹੇ ਹਨ |
ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ (Women’s T20 Cricket World Cup) ਜੇਤੂ ਟੀਮਾਂ:-
1. ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਸਾਲ 2010, 2012, 2014, 2018, 2020 ਅਤੇ 2023 ‘ਚ 6 ਵਾਰ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ |
2. ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਇਕਲੌਤਾ 2009 ‘ਚ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ |
3. ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਕਲੌਤਾ 2016 ‘ਚ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ |
2009 ‘ਚ ਅੱਠ ਟੀਮਾਂ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ‘ਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਲਾਰਡ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਈਸੀਸੀ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਛੇ ਵਿਕਟਾਂ ਤੇ ਤਿੰਨ ਓਵਰ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਕਲੇਅਰ ਟੇਲਰ ਨੂੰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦਾ ਸਰਵੋਤਮ ਖਿਡਾਰੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।
ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੋ-ਸਾਲਾ ਬਾਅਦ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟੀ-20 ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਟੀਮਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ICC ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਨੂੰ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10-ਟੀਮ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਸੰਸਕਰਨ ਬਣਾਇਆ। ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਨੇ 2016 ‘ਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ।
ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ, ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਮੰਧਾਨਾ, ਜੇਮਿਮਾਹ ਰੌਡਰਿਗਜ਼ ਅਤੇ ਹਰਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਵਰਗੀਆਂ ਆਪਣੀ ਰੈਂਕ ‘ਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ‘ਚ ਕਰਵਾਏ 2020 ਐਡੀਸ਼ਨ ‘ਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਫਾਈਨਲ ‘ਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਈ। ਜਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਟੀਮ ਅੱਜ ਤੱਕ ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤੀ |
2023 ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ‘ਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ‘ਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇ ਕੇ ਫਾਈਨਲ ‘ਚ ਥਾਂ ਬਣਾਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫਾਈਨਲ ਨਤੀਜਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ 19 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਖਿਤਾਬ ਦੀ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਹੈਟ੍ਰਿਕ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।
ਹਰਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ 2020 ‘ਚ ਸਿਰਫ ਇਕ ਵਾਰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ‘ਚ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ |
ਮਹਿਲਾ ਟੀ-20 ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2024 ਦੇ ਟੀਮ ਗਰੁੱਪ :-
ਗਰੁੱਪ ਏ: ਭਾਰਤ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ
ਗਰੁੱਪ ਬੀ: ਇੰਗਲੈਂਡ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼, ਸਕਾਟਲੈਂਡ