ਨੇਤਾ ਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ (Netaji Subhash Chandra Bose) ਦੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਇਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮਾਣ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਰਕਰਮਾ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਕੂਲਾਂ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਹੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਮਹਾਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਪਰਕਰਮ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਨ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਤਿੰਨ ਨਾਅਰੇ
ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ, ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਗੁਣ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਈ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜੈ ਹਿੰਦ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਅਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, “ਚੱਲੋ ਦਿੱਲੀ” ਅਤੇ “ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਖੂਨ ਦਿਓ” ਅਤੇ “ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਿਆਂਗਾ।” ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਅਰਿਆਂ ਨੇ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਲਹੂ ਉਬਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਕਦੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦਾ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਨਾਲ ਕੀ ਸਬੰਧ ਹੈ।
ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਬਹਾਦਰੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੇਤਾਜੀ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦੀ ਜਯੰਤੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਰਾਕਰਮ ਦਿਵਸ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਗਠਨ
21 ਅਕਤੂਬਰ 1943 ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫ਼ੌਜ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿਚ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈ ਸੀ। ਜਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ, ਨੇਤਾਜੀ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ |
ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ 1941 ਵਿੱਚ ਭੇਸ ਬਦਲ ਕੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਗਏ ਅਤੇ ਅਡੌਲਫ ਹਿਟਲਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਰਲਿਨ ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੀ ਇੰਡੀਆ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲਈ ਲੜੇ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕੇ, ਜਿਸਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੁਣ ਲਗਭਗ 4500 ਸੈਨਿਕ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇਕਾਈ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕੈਪਟਨ ਲਕਸ਼ਮੀ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਣੀ ਝਾਂਸੀ ਸੀ।ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦੀ ਮੌਤ 18 ਅਗਸਤ 1945 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, 18 ਅਗਸਤ, 1945 ਨੂੰ, ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਦੀ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਾਈਪੇ, ਤਾਈਵਾਨ (ਫਾਰਮੋਸਾ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।