27 ਜਨਵਰੀ 2025: ਭਾਰਤ (India is continuously strengthening i) ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਫੌਜੀ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (pakistan) ਅਤੇ ਚੀਨ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਸੁਪਰਪਾਵਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀ ਹੁਣ ਡਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ 1ਏ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਲਈ ਐਫ404 ਇੰਜਣਾਂ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੌਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਛੇ ਇੰਜਣ ਮਾਰਚ 2024 ਵਿੱਚ ਹੀ ਡਿਲੀਵਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਸਨ, ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਫਰਮ GE ਏਰੋਸਪੇਸ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਵੀ ਇੰਜਣ ਡਿਲੀਵਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਡਿਲੀਵਰੀ (delivery) ਦੀ ਮਿਤੀ ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਇੰਜਣ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਏਅਰੋਨਾਟਿਕਸ ਲਿਮਟਿਡ (HAL) ਰਿਜ਼ਰਵਡ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਤੇਜਸ MK 1A ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇੰਜਣ ਅਮਰੀਕੀ ਫਰਮ GE ਏਰੋਸਪੇਸ ਤੋਂ ਡਿਲੀਵਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ F404 ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ 31 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼
ਤੇਜਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਮਕੇ 1ਏ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ 31 ਮਾਰਚ, 2024 ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਪਰ ਇੰਜਣ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ GE ਕੰਪਨੀ (company) ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ HAL ਨੂੰ ਛੇ ਇੰਜਣ ਡਿਲੀਵਰ ਕਰਨੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ 31 ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ F-16 ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ JF-17 ਦੀ ਟੱਕਰ
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਐਫ-16 ਜਹਾਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੀਨ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਜੇਐਫ-17 ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ 1ਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਦਾਖਲੇ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ F-16 ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਐਫ-16 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ-1ਏ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ?
ਤੇਜਸ MK-1A ਵਿੱਚ ਐਡਵਾਂਸਡ ਮਿਸ਼ਨ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਹਾਈ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਸਮਰੱਥ ਡਿਜੀਟਲ ਫਲਾਈਟ ਕੰਟਰੋਲ ਕੰਪਿਊਟਰ (DFCC Mk-1A), ਸਮਾਰਟ ਮਲਟੀ-ਫੰਕਸ਼ਨ ਡਿਸਪਲੇਅ (SMFD), ਐਡਵਾਂਸਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਲੀ ਸਕੈਨਡ ਐਰੇ (AESA) ਰਾਡਾਰ, ਐਡਵਾਂਸਡ ਸੈਲਫ-ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਜੈਮਰ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਵਾਰਫੇਅਰ ਹੈ। ਸੂਟ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ-1 ਵਰਗਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਯੁੱਧ ਸੂਟ, ਉੱਨਤ ਏਈਐਸਏ ਰਾਡਾਰ, ਸਵੈ-ਸੁਰੱਖਿਆ ਜੈਮਰ ਅਤੇ ਰਾਡਾਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਰਿਸੀਵਰ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਨੇ 83 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੇ ਫਰਵਰੀ 2021 ਵਿੱਚ 83 ਤੇਜਸ ਐਮਕੇ 1ਏ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ 48 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ 67 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 97 ਹੋਰ MK 1A ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।
Read More: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਤੇਜਸ ‘ਚ ਉਡਾਣ ਭਰੀ
