ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 26 ਫਰਵਰੀ 2025: ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ (CBSE) ਨੇ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੈਟਰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਸਿਆਸਤ ਭਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
‘ਆਪ’ ਵਿਧਾਇਕ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੀਬੀਐਸਈ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪੈਟਰਨ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਧੱਕਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਲੋੜ ਪਈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲਾਂਗਾ।
ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹਰਜੋਤ ਬੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਬੀਐਸਈ ਨੇ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਲਈ ਨਵਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪੈਟਰਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਲ ‘ਚ ਦੋ ਵਾਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ‘ਚ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਮੈਂ ਇਸਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ ‘ਚ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਮੈਂ ਸੀਬੀਐਸਈ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਤੋਂ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਵੀ ਸੀਬੀਐਸਈ ਦੇ ਨਵੇਂ ਪੈਟਰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਨੂੰ ਗਲਤ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰੇਗਾ। ਸੀਬੀਐਸਈ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸੀਬੀਐਸਈ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਕੀਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ
ਸੀਬੀਐਸਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਕਾਊਂਟ ਐਕਸ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੀਬੀਐਸਈ ਦੁਆਰਾ 25 ਫਰਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਡਰਾਫਟ ਨੀਤੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ‘ਚ ਹੈ।
ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਡਰਾਫਟ ਡੇਟ ਸ਼ੀਟ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਸਿਰਫ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ 2025-2026 ਲਈ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, “ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਮੂਹ” ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਡਰਾਫਟ ਨੀਤੀ ਦੇ ਬਿੰਦੂ 8 ‘ਚ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ‘ਚ ਦੱਸੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੰਜਾਬੀ (004), ਰੂਸੀ (021), ਨੇਪਾਲੀ (024), ਲਿੰਬੂ (025), ਲੇਪਚਾ (026), ਸਿੰਧੀ (008), ਮਲਿਆਲਮ (012), ਉੜੀਆ (013), ਅਸਾਮੀ (014), ਕੰਨੜ (015); ਕੋਕਬੋਰੋਕ (091), ਤੇਲਗੂ (007), ਅਰਬੀ (016) ਅਤੇ ਫਾਰਸੀ (023) ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ।
Read More: CBSE ਬੋਰਡ ਨੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਰੋਲ ਨੰਬਰ, ਸਕੂਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੰਗਾਮਾ
