ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ,07 ਨਵੰਬਰ 2025: ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਗਰਿਮਾ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਲਈ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ | ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਭਰਤੀ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਚ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲੰਬਿਤ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ | ਮੌਜੂਦਾ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਮਹਿਲਾ ਅਗਨੀਸ਼ਾਮਕਾਂ ਦੀ ਸਕਿਰਿਆ ਰੂਪ ‘ਚ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਹੁਦਿਆਂ ’ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਭਰਤੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ‘ਚ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਭਰਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਬੁਲਾਰੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ‘ਚ 100 ਗਜ਼ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੂਰੀ ਤੱਕ 60 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਚੁੱਕਣਾ, ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ 2022 ‘ਚ ਅਗਨੀਸ਼ਾਮਕ ਅਹੁਦਿਆਂ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲਗਭਗ 1,400 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ‘ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ, ਅਗਨੀਸ਼ਮਨ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਅਗਰਿਮ ਪੰਕਤੀ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਯੋਗ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਨਮਾਨੀ, ਪੁਰਾਤਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਰਿਹਾ ਜੋ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਪਰੀਖਿਆ ‘ਚ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ‘ਚ 100 ਗਜ਼ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ 60 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਚੁੱਕਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸੀ। ਜੋ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸੰਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਅੰਤਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ‘ਚ ਰੱਖਣ ‘ਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ।
ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ‘ਚ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇੱਕ ਵੀ ਮਹਿਲਾ ਭਰਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਈ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਚ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਕੀਤਾ, ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਵਜ਼ਨ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ 60 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਗਨੀਸ਼ਮਨ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾ ਬਿੱਲ, 2024 ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਹਿਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਲਈ ਵਜ਼ਨ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ਸੰਬੰਧੀ ਲੋੜਾਂ ‘ਚ ਕੁਝ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਬਦਲਾਅ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਬਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਰਜਨਾਂ ਮਹਿਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਪਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕਰ ਪਾਈਆਂ। ਜਸਪ੍ਰੀਤ, ਸਿਮਰਨਜੀਤ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਲੜਕੀਆਂ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਫਾਇਰ ਐਂਡ ਇਮਰਜੈਂਸੀ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨਗੀਆਂ | ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਫਾਇਰਫਾਈਟਿੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ, ਪਰ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸਾਬਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦਾ ਕੋਈ ਜੈਂਡਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਬਣਾਵਟ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ: ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਰੀਰਿਕ ਬਣਾਵਟ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਮੰਨਣਾ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਹੀਂ, ਸਮਝਦਾਰੀ ਹੈ।
ਮੈਰਿਟ ’ਤੇ ਫੋਕਸ: ਹੁਣ ਪਰੀਖਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਵਜ਼ਨ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਕੁਸ਼ਲਤਾ, ਗਤੀ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰਕ ਹੁਨਰ ਦੀ ਹੈ।
ਅਸਲੀ ਸਮਾਵੇਸ਼: ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ—ਇਹ ਅਸਲੀ, ਯੋਗਤਾ-ਆਧਾਰਿਤ ਬਰਾਬਰੀ ਹੈ।
Read More: ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੂਬੇ ‘ਚ 3,000 ਪੇਂਡੂ ਬੱਸ ਰੂਟਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਕੀਤਾ ਬਹਾਲ: ‘ਆਪ’
