ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 21 ਫਰਵਰੀ 2022 : ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੋਟਰ ਕਦੇ ਵੀ ਭੁਲੇਖੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਹੰਗ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਗੱਠਜੋੜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਚੋਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਦਲ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਖੁਦ ਸੱਤਾ ‘ਚ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਿਆਸਤ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਕੀ ਫੈਸਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਤਾਂ 10 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ।
ਵੱਧ ਜਾਂ ਘੱਟ ਵੋਟਿੰਗ, ਪਰ ਬਹੁਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ
ਪਿਛਲੀਆਂ 5 ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਵੋਟਾਂ ਭਾਵੇਂ ਘੱਟ ਜਾਂ ਵੱਧ ਹੋਈਆਂ ਹੋਣ ਪਰ ਬਹੁਮਤ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। 1997 ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ 68.73% ਸੀ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ-ਭਾਜਪਾ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲਿਆ। 2002 ਵਿੱਚ, ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਰ ਘਟ ਕੇ 62.14% ਰਹਿ ਗਈ ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ 62 ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲਿਆ। 2007 ਵਿੱਚ ਮਤਦਾਨ ਵਧ ਕੇ 76% ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ-ਭਾਜਪਾ ਗਠਜੋੜ 68 ਸੀਟਾਂ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। 2012 ਵਿੱਚ, ਮਤਦਾਨ ਵਧ ਕੇ 78.30% ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ 68 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਪੂਰਨ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। 2017 ਵਿੱਚ ਮਤਦਾਨ 1% ਘਟਿਆ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ 77 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ।
ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ਵੋਟ ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਖਾਸ ਇਤਫਾਕ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟੀ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ। 1997 ਵਿੱਚ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਲਗਭਗ 69% ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। 2022 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘੱਟ ਕੇ 62% ਰਹਿ ਗਈ, ਫਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ। 2007 ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧਿਆ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਲਗਾਤਾਰ 10 ਸਾਲ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। 2017 ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਜਦੋਂ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟ ਕੇ 77% ਰਹਿ ਗਈ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟਿਆ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਬਦਲ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਰਹੀ ਵੋਟ% ਉਸਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਘੱਟ ਵੋਟ% ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ।