16 ਜਨਵਰੀ 2025: ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਮਲੇਸ਼ੀਆਈ (Malaysian exchange) ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੇਲ-ਬੀਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸੀ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਬੰਦ ਹੋਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ-ਤੇਲਹਨ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਤੇਲ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਦਾ ਤੇਲ, ਕੱਚਾ ਪਾਮ ਤੇਲ (ਸੀਪੀਓ), ਪਾਮੋਲੀਨ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਤੇਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਅਤੇ ਸੋਇਆਬੀਨ (soybean oilseeds) ਦੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸਥਿਰ ਰਹੀਆਂ।
ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ-ਤੇਲਹਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਫਸਲ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ HAFED ਅਤੇ NAFED ਵਰਗੀਆਂ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਸਟਾਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।
ਮੂੰਗਫਲੀ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਕੇਕ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮੂੰਗਫਲੀ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਕੇਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 15-20 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਡਿੱਗ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ
ਸੋਇਆਬੀਨ ਡੀਗਮ ਤੇਲ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਲਾਗਤ ਲਗਭਗ 102 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਹੈ, ਪਰ ਵਿੱਤੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਕਾਰਨ, ਦਰਾਮਦਕਾਰ ਇਸਨੂੰ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 97 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਵਿਕਰੀ ਕਾਰਨ, ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸੀਪੀਓ ਅਤੇ ਪਾਮੋਲੀਨ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ
ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਨੇ ਵੀ ਕੱਚੇ ਪਾਮ ਤੇਲ (ਸੀਪੀਓ) ਅਤੇ ਪਾਮੋਲੀਨ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਲਿਆਂਦੀ।
ਕਪਾਹ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਪਾਹ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਇਸ ਸਾਲ (2024-25) ਘਟ ਕੇ ਲਗਭਗ 295 ਲੱਖ ਗੰਢਾਂ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2017-18 ਵਿੱਚ ਇਹ 370 ਲੱਖ ਗੰਢਾਂ ਸੀ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਭਾਅ ਨਾ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ‘ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
ਤੇਲ ਬੀਜ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਅਸਮਾਨਤਾਵਾਂ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਲ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੇਲ ਦੇ ਕੇਕ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਜਦੋਂ ਛਾਣ ਦੀ ਕੀਮਤ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ। ਇਸ ਅਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਤੇਲ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਵਾਧਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤੇਲ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਵੀ ਬੱਚਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ (ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ):
ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਬੀਜ: ₹6,550-₹6,600
ਮੂੰਗਫਲੀ: ₹5,850-₹6,175
ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਤੇਲ (ਮਿਲ ਡਿਲੀਵਰੀ, ਗੁਜਰਾਤ): ₹13,850
ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਰਿਫਾਇੰਡ ਤੇਲ: ₹2,105-₹2,405 (ਪ੍ਰਤੀ ਟੀਨ)
ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ (ਦਾਦਰੀ): ₹13,550
ਸਰ੍ਹੋਂ ਪੱਕੀ ਘਣੀ: ₹2,300-₹2,400 (ਪ੍ਰਤੀ ਟੀਨ)
ਸਰ੍ਹੋਂ ਕੱਚੀ ਘਣੀ: ₹2,300-₹2,425 (ਪ੍ਰਤੀ ਟੀਨ)
ਤਿਲ ਦਾ ਤੇਲ (ਮਿਲ ਡਿਲੀਵਰੀ): ₹18,900-₹21,000
ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ (ਮਿਲ ਡਿਲੀਵਰੀ, ਦਿੱਲੀ): ₹13,500
ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ (ਮਿਲ ਡਿਲੀਵਰੀ, ਇੰਦੌਰ): ₹13,300
ਸੋਇਆਬੀਨ ਤੇਲ ਡੀਗਮ (ਕੰਡਲਾ): ₹9,650
ਸੀਪੀਓ (ਸਾਬਕਾ ਕਾਂਡਲਾ): ₹12,950
ਕਪਾਹ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਤੇਲ (ਮਿਲ ਡਿਲੀਵਰੀ, ਹਰਿਆਣਾ): ₹12,100
ਪਾਮੋਲੀਨ ਆਰਬੀਡੀ (ਦਿੱਲੀ): ₹14,200
ਪਾਮੋਲੀਨ (ਐਕਸ-ਕਾਂਡਲਾ): ₹13,300 (ਜੀਐਸਟੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ)
ਸੋਇਆਬੀਨ ਦਾ ਬੀਜ: ₹4,400-₹4,450
ਸੋਇਆਬੀਨ ਲੂਜ਼: ₹4,100-₹4,200
READ MORE:ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਬਦਲਾਅ, ਜਾਣੋ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਰੇਟ
