ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 07 ਜੁਲਾਈ 2023: ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ (MS Dhoni) ਅੱਜ (7 ਜੁਲਾਈ) 42 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਧੋਨੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਕਪਤਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਆਈਸੀਸੀ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਧੋਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੇਡ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਕ੍ਰਿਕਟ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ‘ਚ ਖਾਸ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਈ ਹੈ।
ਐਮਐਸ ਧੋਨੀ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਸਨ ਅਤੇ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਵਿਕਟਕੀਪਰ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੇ ਮੌਕਾ ਹੱਥੋਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਸਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ। 5 ਅਪ੍ਰੈਲ 2005 ਨੂੰ ਧੋਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ 5ਵੇਂ ਵਨਡੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ 148 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ 5ਵੇਂ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਵੀ 148 ਦੌੜਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਾਰੀ ਖੇਡੀ। ਮਾਹੀ ਨੇ ਇਹ ਟੈਸਟ ਸੈਂਕੜਾ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਖਿਲਾਫ ਵੀ ਜੜਿਆ ਸੀ |
ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਨਾਲ ਇੰਨੀ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਟੋਰੀਆਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਉਹ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ‘ਭਵਿੱਖ’ ਬਣ ਗਿਆ। ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (BCCI) ਦੇ ਟੇਲੈਂਟ ਰਿਸਰਚ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ (TRDW) ਦੀ ਖੋਜ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਮਰ ਦੇ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਢਿੱਲ ਦੇਣੀ ਪਈ।
ਧੋਨੀ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਬਣਾਏ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡ
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਕਦਮ ਰੱਖਦੇ ਹੀ ਧੋਨੀ (MS Dhoni) ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਮਹਾਨ ਖਿਡਾਰੀ ਐਡਮ ਗਿਲਕ੍ਰਿਸਟ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਹੀ, ਜੋ ਆਖਰੀ ਓਵਰ ਤੱਕ ਜਿੱਤ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਿਨਿਸ਼ਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕਲ ਬੇਵਨ ਦੀ ਝਲਕ ਮਿਲੀ। ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧੋਨੀ ਨੂੰ ਵਨਡੇ ਅਤੇ ਟੀ-20 ਦਾ ਕਪਤਾਨ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਸੀਬੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦਾ ਫਾਈਨਲ ਜਿੱਤਿਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧੋਨੀ ਨੇ 2008 ‘ਚ ਟੈਸਟ ਕਪਤਾਨੀ ਸੰਭਾਲੀ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ‘ਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ। ਦਸੰਬਰ 2009 ‘ਚ ਭਾਰਤ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਨੰਬਰ-1 ਬਣ ਗਿਆ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ 2011 ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 8 ਹਾਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹਾਰਾਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਚੋਟੀ ਦੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਗੁਆ ਬੈਠਾ।
ਪਰ ਧੋਨੀ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ, 2011 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਖਿਤਾਬ ਦਿਵਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2013 ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ 4-0 ਨਾਲ ਵਾਈਟਵਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਜੇਤੂ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਸੇ ਸਾਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਚੈਂਪੀਅਨਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਜਿੱਤੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ।
ਦਸੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ ਧੋਨੀ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੜੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਚਾਨਕ ਟੈਸਟ ਕਪਤਾਨੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 2017 ਵਿੱਚ ਧੋਨੀ ਨੇ ਕਪਤਾਨੀ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ (ਸੀਮਤ ਓਵਰਾਂ ਦੇ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਤੋਂ) ਅਤੇ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਰਾਹ ਬਣਾਇਆ।
ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2019 ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਆਖਰੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚ
ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ-2019 ‘ਚ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ (MS Dhoni) ਦੀ ਧੀਮੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਰਹੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕ੍ਰਿਕਟ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਨਿਆਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਟਕਲਾਂ ਵੀ ਜ਼ੋਰਾਂ ‘ਤੇ ਸਨ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਧੋਨੀ ਨੇ 15 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦੀ ਖਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਏ।
ਧੋਨੀ ਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਿਕਾਰਡ
ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਨੇ 350 ਵਨਡੇ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 50.57 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 10773 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 10 ਸੈਂਕੜੇ ਅਤੇ 73 ਅਰਧ ਸੈਂਕੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦਾ ਸਰਵੋਤਮ ਸਕੋਰ ਨਾਬਾਦ 183 ਰਿਹਾ। ਵਨਡੇ ‘ਚ ਉਸ ਨੇ ਵਿਕਟ ਪਿੱਛੇ 444 ਵਿਕਟਾਂ ਲਈਆਂ। ਧੋਨੀ ਨੇ 90 ਟੈਸਟ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 38.09 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 4876 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਸਟ ‘ਚ 6 ਸੈਂਕੜੇ ਅਤੇ 33 ਅਰਧ ਸੈਂਕੜੇ ਲਗਾਏ ਹਨ।
ਐਮਐਸ ਧੋਨੀ ਦਾ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ 224 ਦੌੜਾਂ ਸੀ। ਧੋਨੀ ਨੇ ਵਿਕਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ 294 ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਏ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਲਈ 98 ਟੀ-20 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 37.60 ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲ 1617 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2 ਅਰਧ ਸੈਂਕੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਐਮਐਸ ਧੋਨੀ ਦੇ ਆਈਪੀਐਲ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁੱਲ 250 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ 5,082 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਸਤ 39.09 ਅਤੇ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਰੇਟ 135.96 ਰਹੀ। ਧੋਨੀ ਨੇ IPL ‘ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 24 ਅਰਧ ਸੈਂਕੜੇ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਧੋਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਚੇਨਈ ਸੁਪਰ ਕਿੰਗਜ਼ ਨੂੰ ਪੰਜਵੀਂ ਵਾਰ ਆਈਪੀਐਲ ਖਿਤਾਬ ਦਵਾਇਆ ਸੀ |