ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 17 ਫਰਵਰੀ 2022 : ਹਿਊਮਨ ਇਮਯੂਨੋਡਫੀਸੀਐਂਸੀ ਵਾਇਰਸ (HIV) ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈਂ, ਪਰਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ HIV ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਤੀਜਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ |
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ (ਸੈੱਲ) ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇੱਕ ਐੱਚਆਈਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਦਾਨੀ ਦੀ ਨਾਭੀਨਾਲ (ਨਾਭੀ) ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਕੱਢੇ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਪੀੜਤ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦੇ ਸਨ।
(ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਉਹਨਾਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉਪਯੋਗੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਉਹਨਾਂ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਿਮਾਰੀ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।)
ਰਵਾਇਤੀ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ, ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਤੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਐਚਆਈਵੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹੋਰ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਡੋਨਰ ਅਤੇ ਰਿਸੀਵਰ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਨਾਭੀਨਾਲ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਲਾਜ ਦੀ ਇਸ ਵਿਧੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਵੇਂ ਦਾਨੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸੈੱਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਹਰ ਸਾਲ 50 HIV ਮਰੀਜ਼ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋਣਗੇ
ਔਰਤ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਡਾਕਟਰ ਕੋਏਨ ਵੇਨ ਬੇਸਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹਰ ਸਾਲ 50 ਐੱਚਆਈਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਦਾਨੀ ਦੀ ਨਾਭੀਨਾਲ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਗਏ ਸੈੱਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਹੋਰ ਦਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ (ਸੀਡੀਸੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1.2 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਐੱਚਆਈਵੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹਨ।
ਔਰਤ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਸੀ
ਇਹ ਔਰਤ ਮਿਸ਼ਰਤ ਨਸਲ ਦੀ ਹੈ। 2013 ਵਿੱਚ, ਐੱਚਆਈਵੀ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਔਰਤ ਨੂੰ ਬਲੱਡ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਪਲੋ-ਕੋਰਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਅੰਸ਼ਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਦਾਨੀ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਤੋਂ ਨਾਭੀਨਾਲ ਦੇ ਖੂਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਔਰਤ ਦਾ ਆਖਰੀ ਵਾਰ 2017 ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਐੱਚਆਈਵੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਔਰਤ ਕਿਸੇ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਲੋਕ ਐੱਚਆਈਵੀ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ
ਟਿਮੋਥੀ ਰੇ ਬ੍ਰਾਊਨ 12 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਐੱਚਆਈਵੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸੀ ਪਰ 2020 ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 2019 ਵਿੱਚ ਐਡਮ ਕੈਸਟੀਲੇਜੋ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਐੱਚਆਈਵੀ ਦੀ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 20,000 ਦਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਹਨ।
