29 ਸਤੰਬਰ 2024: ਰੋਗਾਂ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਹੁਣ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। CCU ਅਤੇ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ 25% ਵਿੱਚ ਆਮ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਲਗਭਗ 2-5% ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ (ICMR) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਇਹ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤਸਵੀਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਐਂਟੀਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਰੇਸਿਸਟੈਂਸ ਸਰਵੀਲੈਂਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਯੂਰੀਨਰੀ ਟ੍ਰੈਕਟ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ, ਨਿਮੋਨੀਆ, ਟਾਈਫਾਈਡ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ‘ਚ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋ. ਰਾਕੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਡਾਕਟਰ ਨੀਰਜ ਨਿਸ਼ਚਲ ਤੋਂ ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੋ।
ਪ੍ਰੋ. ਰਾਕੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੇ ਬੇਅਸਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਠ ਤੋਂ 10 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
2050 ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਮੌਤਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ
200 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਲੈਂਸੇਟ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ 2050 ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 20 ਲੱਖ ਲੋਕ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਕਾਰਨ ਮਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡਰੱਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ 80 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਲਈ ਵੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਲੈਣਾ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੇਲੋੜਾ ਹੈ
ਮਾਮੂਲੀ ਜ਼ੁਕਾਮ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਫਲੂ ਵਿਚ ਵੀ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿਚ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਖੁਰਾਕ ਨਾ ਲੈਣ ਨਾਲ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੋਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਪਟਾਰੇ ਸੰਬੰਧੀ ਕੋਈ ਸਖਤ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ।
