McLeodganj – The Land of Monks: ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਮੈਕਲੋਡਗੰਜ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਕਸਬੇ ‘ਚ ਤਿੱਬਤੀ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਕਲੋਡਗੰਜ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ l ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਤਿੱਬਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਬਾ-ਕਮਾਲ ਹੈ l ਅਕਸਰ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਹਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਅਨੋਖਾ ਰੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵੱਖਰੀ ਤਰਤੀਬ ਹੁੰਦੀ ਹੈl
1959 ‘ਚ ਤਿੱਬਤ ‘ਤੇ ਚੀਨੀ ਹਮਲੇ ਨੇ 14ਵੇਂ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ (Dalai Lama), ਤੇਨਜਿਨ ਗਯਾਤਸੋ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਤਨ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਹਾੜੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ‘ਚ ਵਸ ਗਏ ਸਨ। ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਗੁਰਨੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਭਿਕਸ਼ੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਫਿਲਮ ਨੂੰ The Unmute ਚੈੱਨਲ ‘ਤੇ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ |
ਮੈਕਲੋਡਗੰਜ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਛੇਤੀ ਹੀ ਤਿੱਬਤੀ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ (Monks) ਅਤੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਰੰਪਰਾ ਵੀ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਦਿਆਲਤਾ, ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ l ਗ੍ਰੇਟ ਤਿੱਬਤੀ ਸੇਂਟ ਈ ਤੌਂਗਕਾ ਤੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਗੇਲੁਗਾ ਪਰੰਪਰਾ, ਮੈਕਲਿਯੌਡਗੰਜ ‘ਚ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਭਿਕਸ਼ਾਰੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਦਿਆ ਹੋਇਆ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਹੈ l
ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਇਕ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਹੈl ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ, ਅਧਿਐਨ, ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ l ਭੀਕਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ l
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਸਬੇ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਿੱਬਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਜੀਵੰਤ ਰੰਗ ਅਤੇ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸਾਡਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ l ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਹਵਾ ਕਾਲੀ ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ, ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਨਮਕ ਤੋਂ ਬਣੀ ਰਵਾਇਤੀ ਤਿੱਬਤੀ ਚਾਹ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਚਾਹ ਦੇ ਸਟਾਲ, ਰੰਗੀਨ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਦੇ ਝੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਹਨ l ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿੱਘੀ ਅਤੇ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ।
ਮੈਕਲੋਡਗੰਜ ਦੇ ਭਿਕਸ਼ੂ (monks of McLeodganj) ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੱਬਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਰਖਵਾਲੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਦਇਆ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵੀ ਹਨ l ਭੀਕਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਾਨੂੰ ਤਰਸ, ਮੁਆਫ਼ੀ ਅਤੇ ਲਚਕੀਲੇਪਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ l ਮੈਕਲੌਡੈਂਜ ਦੀ ਭਿਕਸ਼ੂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮਨੁੱਖੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਆਮਤ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੈ l
Read More: Kalbelia Tribe: ਕਾਲਬੇਲੀਆ ਕਬੀਲਾ, ਆਪਣੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਰ ਰਿਹੈ ਸੰਘਰਸ਼
