ਦੇਸ਼, 26 ਅਗਸਤ 2025: ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਫੌਜ ‘ਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਨਵੇਂ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਸੇਵਾ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੀਲਗਿਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਸਟੀਲਥ ਗਾਈਡਡ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਫ੍ਰੀਗੇਟ – ਆਈਐਨਐਸ ਉਦੈਗਿਰੀ ਅਤੇ ਆਈਐਨਐਸ ਹਿਮਗਿਰੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ‘ਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਜਲ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋਵਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ‘ਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ‘ਚ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੂਖਮ, ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉਦਯੋਗ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੇ 4000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਨਾਲ ਹੀ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਦੋਵੇਂ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਬ੍ਰਹਮੋਸ ਸੁਪਰਸੋਨਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਬਰਾਕ-8 ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (LRSAM) ਨਾਲ ਲੈਸ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯੁੱਧ ‘ਚ 76mm ਨੇਵਲ ਗਨ ਅਤੇ ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਟਾਰਪੀਡੋ ਵਿਸਫੋਟਕ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਹਨ।
ਆਈਐਨਐਸ ਹਿਮਗਿਰੀ ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਗਾਰਡਨ ਰੀਚ ਸ਼ਿਪ ਬਿਲਡਰਜ਼ ਐਂਡ ਇੰਜੀਨੀਅਰਜ਼ (GRSE) ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਪੁਰਾਣੇ ਆਈਐਨਐਸ ਹਿਮਗਿਰੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਈਐਨਐਸ ਉਦੈਗਿਰੀ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਮਜ਼ਗਾਂਵ ਡੌਕ ਸ਼ਿਪਬਿਲਡਰਸ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਉਦੈਗਿਰੀ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਰਫ 37 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਆਈਐਨਐਸ ਉਦੈਗਿਰੀ ਅਤੇ ਆਈਐਨਐਸ ਹਿਮਗਿਰੀ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਜਲ ਫੌਜ ‘ਚ ਇਸਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, 2025 ‘ਚ ਜਲ ਫੌਜ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਆਈਐਨਐਸ ਸੂਰਤ, ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਆਈਐਨਐਸ ਨੀਲਗਿਰੀ ਅਤੇ ਪਣਡੁੱਬੀ ਆਈਐਨਐਸ ਵਾਗਸ਼ੀਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਾਗਾਂਵ ਡੌਕ ਲਿਮਟਿਡ ਵਿਖੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ ‘ਚ ਜਲ ਫੌਜ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿਰੋਧੀ ਯੁੱਧ, ਖੋਖਲੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ – ਆਈਐਨਐਸ ਅਰਨਾਲਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡਾਈਵਿੰਗ ਜਹਾਜ਼ – ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਜਲ ਫੌਜ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ 75 ਫੀਸਦੀ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
