ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 25 ਜੂਨ 2025: ਭਾਰਤ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕੇਰਲ, ਗੁਜਰਾਤ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਪੰਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ‘ਚ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈਆਂ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਈਸੀਆਈਨੈਟ (ECINET) ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ 4 ਮਈ ਨੂੰ, ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਨ-ਸਟਾਪ ਪਲੇਟਫਾਰਮ, ECINET ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ECI ਦੇ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਜੂਦਾ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਵੈੱਬ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈਆਂ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ‘ਚ ECINET ਦੇ ਕੁਝ ਮਾਡਿਊਲ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ‘ਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਿਬਿਨ ਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ECINET ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਮੁੱਖ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਗਿਆਨੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਡਾ. ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਅਤੇ ਡਾ. ਵਿਵੇਕ ਜੋਸ਼ੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਵੋਟਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ ਦੌਰਾਨ, ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਮੈਨੂਅਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਉਲਟ, ਪ੍ਰੀਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰਾਂ (POs) ਦੁਆਰਾ VTR ਰੁਝਾਨ (ਵੋਟਰ ਟਨਆਉਟ) ਸਿੱਧੇ ECINET ‘ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੇਜ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ, ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ VTR ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ‘ਚ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ‘ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ। ECINET ਨੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਕਿ PRO ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਤਿਮ VTR ਡੇਟਾ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ECINET ‘ਤੇ VTR ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜਾਣ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਵਧੇਰੇ ਸੁਚਾਰੂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ-ਯੋਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਹਲਕਿਆਂ ਨੂੰ ਉਪ-ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰੁਝਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਪਡੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ECINET ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੇ ਇੰਡੈਕਸ ਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ‘ਚ ਵੀ ਮੱਦਦ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਐਲਾਨ ਦੇ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਪਲਬੱਧ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇੰਡੈਕਸ ਕਾਰਡ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ‘ਚ 5 ਜੂਨ ਨੂੰ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇੰਡੈਕਸ ਕਾਰਡ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਡੇਟਾ ਖੇਤਰ ECINET ਇਨਪੁਟਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਭਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ECINET ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇੰਡੈਕਸ ਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ‘ਚ ਦਿਨ, ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਂ ਮਹੀਨੇ ਵੀ ਲੱਗਦੇ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹੱਥੀਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਇੰਡੈਕਸ ਕਾਰਡ ਇੱਕ ਪੋਸਟ-ਪੋਸਟ ਡੇਟਾ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਫਾਰਮੈਟ ਹੈ ਜੋ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ‘ਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ, ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ, ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ, ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤਰ-ਪੱਧਰੀ ਚੋਣ ਡੇਟਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਮੋਟੋ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ‘ਚ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ, ਵੋਟਰਾਂ, ਪੋਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਵੋਟਾਂ, ਗਿਣਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਵੋਟਾਂ, ਪਾਰਟੀ-ਵਾਰ ਅਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ-ਵਾਰ ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ, ਲਿੰਗ-ਅਧਾਰਤ ਵੋਟਿੰਗ ਪੈਟਰਨ, ਖੇਤਰੀ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ‘ਤੇ ਡੇਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਚੋਣ ਟੈਬ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ https://www.eci.gov.in/statistical-reports ‘ਤੇ ਐਕਸੈਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Read More: ECI: ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਤ