ਹਰਿਆਣਾ, 17 ਮਾਰਚ 2025: Haryana budget: ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਜਟ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ | ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ |
ਬਜਟ (Haryana budget) ‘ਚ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੰਡ 8.10% ਵਧਾ ਕੇ 17,848.70 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੰਡ 9.90% ਵਧਾ ਕੇ 3874.09 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਆਈ.ਟੀ.ਆਈ. ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੰਡ 16.68% ਵਧਾ ਕੇ 574.03 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ 2013-14 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਡਿਲੀਵਰੀ 85.7% ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 97.9% ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦਰ 85.7% ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 92% ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 127 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 110 ਹੋ ਗਈ, ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 26 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 19 ਹੋ ਗਈ, ਬਾਲ ਮੌਤ ਦਰ 41 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 28 ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 45 ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 33 ਹੋ ਗਈ।
ਬੇਟੀ ਬਚਾਓ-ਬੇਟੀ ਪੜ੍ਹਾਓ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ 868 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 910 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੂਬੇ ‘ਚ 15 ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, 10 ਡੈਂਟਲ ਕਾਲਜ, 19 ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਕਾਲਜ, 111 ਨਰਸਿੰਗ ਕਾਲਜ ਅਤੇ 182 ਨਰਸਿੰਗ ਸਕੂਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਅਸੀਂ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ‘ਚ 1485 ਸੀਟਾਂ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮਾ ‘ਚ 754 ਸੀਟਾਂ, ਡੀਐਮ ਅਤੇ ਐਮਸੀਐਚ ‘ਚ 30 ਸੀਟਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਅੱਜ ਸੂਬੇ ‘ਚ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਲਈ 2185 ਸੀਟਾਂ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮਾ ਲਈ 1043 ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ ਡੀਐਮ ਅਤੇ ਐਮਸੀਐਚ ਲਈ 37 ਸੀਟਾਂ ਸਨ।
ਪੰਚਕੂਲਾ ‘ਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਸੰਸਥਾਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਅੱਜ 100 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੰਚਕੂਲਾ, ਪਾਣੀਪਤ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ, ਸੋਨੀਪਤ, ਪਲਵਲ, ਸਿਰਸਾ, ਕੈਥਲ, ਮਹਿੰਦਰਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਨੂੰਹ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ ਕੁੱਲ 9 ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਜੱਚਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ ।
ਪਲਵਲ, ਰੋਹਤਕ ਅਤੇ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਅਲ ਆਫੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲ ਮੰਡੀ ਖੇੜਾ (ਨੂੰਹ) ਨੂੰ 100 ਤੋਂ 200 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਹਿਸਾਰ ਅਤੇ ਪਾਣੀਪਤ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੂੰ 200 ਤੋਂ 300 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਅਤੇ ਝੱਜਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲ ਨੂੰ 100 ਤੋਂ 200 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਤੱਕ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ ਆਧੁਨਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ, ਐਮਆਰਆਈ, ਅਲਟਰਾਸਾਊਂਡ, ਬਲੱਡ ਐਨਾਲਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਐਕਸ-ਰੇ ਵਰਗੇ ਆਧੁਨਿਕ ਉਪਕਰਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਕਮਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਾਇਕਾਂ ਲਈ ਆਸਰਾ ਘਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ‘ਚ 50 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੇਖਭਾਲ ਬਲਾਕ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਬੈਂਕ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ।
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ, ਫਰੀਦਾਬਾਦ, ਪਲਵਲ, ਮੇਵਾਤ, ਰੇਵਾੜੀ, ਮਹਿੰਦਰਗੜ੍ਹ, ਜੀਂਦ, ਭਿਵਾਨੀ, ਰੋਹਤਕ, ਕਰਨਾਲ, ਪਾਣੀਪਤ, ਸੋਨੀਪਤ, ਝੱਜਰ ਅਤੇ ਚਰਖੀ ਦਾਦਰੀ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ 70 ਐਡਵਾਂਸਡ ਲਾਈਫ ਸਪੋਰਟ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ 201.59 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੇ
ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ‘ਚ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਡੇਅ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ |
2025-26 ਲਈ ਸੂਬੇ ‘ਚ MBBS ਸੀਟਾਂ 2185 ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 2485 ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ |
ਪੰਡਿਤ ਦੀਨਦਿਆਲ ਉਪਾਧਿਆਏ ਸਿਹਤ ਵਿਗਿਆਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕੁਟੈਲ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਬਣੇ 750 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਸੁਪਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਵੀ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸੂਬੇ ‘ਚ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹਸਨ ਖਾਨ ਮੇਵਾਤੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ, ਨੂੰਹ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸੈਂਟਰ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ ‘ਚ ਸੂਬੇ ਪੱਧਰੀ ਡਰੱਗ ਟੈਸਟਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਨੂੰ 20 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਆਯੂਸ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਸ ‘ਚ ਬੀਏਐਮਐਸ ਲਈ 63 ਸੀਟਾਂ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪੱਧਰ ਲਈ 82 ਸੀਟਾਂ, ਫਾਰਮੇਸੀ ‘ਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਲਈ 63 ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੇਵਾੜੀ ਅਤੇ ਜੀਂਦ ਵਿੱਚ ਆਯੁਸ਼ ਹਰਬਲ ਪਾਰਕ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ |
ਅੰਬਾਲਾ ਦੇ ਚਾਂਦਪੁਰਾ ਪਿੰਡ ‘ਚ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਹੋਮਿਓਪੈਥਿਕ ਕਾਲਜ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
201 ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਅਰੋਗਿਆ ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ NABH ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਮਿਲਿਆ, ਬਾਕੀ 332 ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਅਰੋਗਿਆ ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਜਟ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ |
ਸਾਲ 2025-26 ‘ਚ ਸਿਹਤ ਬਜਟ ਨੂੰ 9391.87 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 8.17% ਵਧਾ ਕੇ 10,159.54 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ‘ਚ ਲਗਭਗ 2 ਲੱਖ ਸੂਖਮ, ਲਘੂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਉੱਦਮ (MSME) ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 2145 ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਕਲੋਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ |
ਇੱਕ ਯੂਨਿਟ ਜਿਸ ‘ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50 ਉੱਦਮੀ ਹੋਣ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਏਕੜ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੋਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵੈਧ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਕਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ‘ਤੇ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ।
ਪਹਿਲਾਂ, HSVP ਤੋਂ HSIIDC ‘ਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਸਟੇਟਾਂ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਦਲਾ, ਕਿੱਤਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ (OC), ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਦਿ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਹੁਣ HSIIDC ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਲਾਟ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ HSVP ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੂਲ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਪੱਤਰਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਨਿਯਮਤ ਕਰੇਗਾ, ਨਾ ਕਿ HSIIDC ਦੇ ਆਪਣੇ EMP ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ |
Read More: ਰਾਜ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਾਲੇ ਹੁਨਰ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ