ਦਿੱਲੀ, 25 ਨਵੰਬਰ 2025: Hayli-Gubbi volcano: ਬੀਤੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 12,000 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਥੋਪੀਆ (Ethiopia) ਦਾ ਹੈਲੀ ਗੁੱਬੀ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਅਚਾਨਕ ਫਟ ਗਿਆ। ਇਸ ਫਟਣ ਤੋਂ ਨਿਕਲੀ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਸਲਫਰ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਲਗਭੱਗ 15 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਇਹ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਯਮਨ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ‘ਚ ਫੈਲ ਗਈ।
ਸੋਮਵਾਰ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 11 ਵਜੇ ਇਸ ਸੁਆਹ ਨੇ ਇਥੋਪੀਆ ਤੋਂ 4300 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਢੱਕ ਲਿਆ। ਇੰਡੀਆ ਮੇਟ ਸਕਾਈ ਵੈਦਰ ਅਲਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਰਾਖ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਧੂੰਏ ਨਾਲ ਉਡਾਣ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੰਘਣੀ ਸੁਆਹ ਦੇ ਬੱਦਲ ਨੇ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA) ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ, ਰੂਟ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਹੈਲੀ ਗੁਬੀ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਫਟਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭੱਗ 12,000 ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਪਹਿਲਾ ਫਟਣਾ ਸੀ। ਫਟਣ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੁਆਹ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ, ਯਮਨ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ‘ਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਘਣੀ ਸੁਆਹ ਹੁਣ ਦਿੱਲੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁਆਹ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਵਿਗੜਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ।
ਸੁਆਹ ਡਿੱਗਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਨੇ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਮੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਅਕਾਸਾ ਏਅਰ ਨੇ 24-25 ਨਵੰਬਰ ਲਈ ਜੇਦਾਹ, ਕੁਵੈਤ ਅਤੇ ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। KLM ਰਾਇਲ ਡੱਚ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਐਮਸਟਰਡਮ-ਦਿੱਲੀ (KL 871) ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਮਸਟਰਡਮ (KL 872) ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇੰਡੀਗੋ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਰੂਟ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਡੀਗੋ ਨੇ ਐਕਸ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਇਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਰਜੀਹ ਹੈ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੁਆਹ ਦੇ ਪਲੱਮ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਦਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ ਵਜੋਂ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਡਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
Read More: ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਹਵਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ, ਬਵਾਨਾ ਦਾ AQI 400 ਤੋਂ ਪਾਰ
