April Fool Day 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025: 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ‘ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ’ (April Fool Day) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ‘ਮੂਰਖ ਦਿਵਸ’ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੁਆਰਾ ਮੂਰਖ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਵੀ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ (April Fool Day) ‘ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੁਟਕਲਿਆਂ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਲੀ ਦੇ ਰੰਗ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਪਰ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਮਜ਼ਾਕ ਇੱਕ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬਾਰੇ ਕਹਾਣੀਆਂ
ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਡੇ (April Fool Day) ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿੱਥੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਫਰਾਂਸ, ਗ੍ਰੀਸ, ਇਟਲੀ ਵਰਗੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਅਜਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰ ਮਾਲਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਲਕ ਨੌਕਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਦਿਨ ਨੌਕਰ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦਾ ਸੀ, ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ‘ਤੇ ਬੈਠਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਿਨ, ਜਿਹੜਾ ਨੌਕਰ ਮਾਲਕ ਬਣਿਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੀ ਜੋ ਨੌਕਰ ਬਣਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਸਮਝਦੇ ਸਨ, ਨੇ ਇਸ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕਈ ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸੋਚ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ, ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੂਰਖ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ, ਸ਼ਾਹੀ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਸਭਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਖੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਮੂਰਖਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਗਧਿਆਂ ਦਾ ਸੰਮੇਲਨ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ ਗਧਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਕੱਢਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੂਰਖ ਹੋਣ ਦਾ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦਾ ਸੀ।
ਯੂਨਾਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਘਮੰਡੀ ਆਦਮੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅੱਜ ਰਾਤ ਇੱਕ ਦੇਵਤਾ ਪਹਾੜੀ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੋ ਵੀ ਵਰ ਮੰਗੇਗਾ ਉਹ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ, ਸ਼ੇਖੀ ਮਾਰਨ ਵਾਲਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਪਹਾੜੀ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਦੇਵਤਾ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਾਰੇ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਇਹ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਦਾ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ।
ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਿਨ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦਿਨ ਮਜ਼ਾਕ ਕਰਨ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਦਿਨ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਇਕੱਠੇ ਨੱਚਦੇ ਅਤੇ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮਚਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, 1 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਦਿਵਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਕੁੱਕੜ ਵਰਗੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਮੂਰਖਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਿਨ ਪੱਛਮੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ, ਇਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪਹਿਰਾਵਾ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਫੂਲ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਕਿੱਥੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾ ਕੇ ਇਸ ਮਸਤੀ ਭਰੇ ਦਿਨ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਾਂ।
Read More: ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ‘ਚ ਮਿਲਣਗੀਆਂ ਵਰਦੀਆਂ: ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ
