25 ਜੁਲਾਈ 2025: ਜਿਵੇ ਕਿ ਸਭ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਖਾਨ ਪੀਣ ਹੁਣ ਕਿਵੇਂ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਘਰ ਦੀ ਬਣੀ ਚੀਜ਼ ਘੱਟ ਤੇ ਬਾਹਰ ਦਾ ਫਾਸਟ ਫ਼ੂਡ ਜਿਆਦਾ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ| ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ (Malnutrition) ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨ ਟ੍ਰੈਕਰ ਡੇਟਾ-ਜੂਨ 2025 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 0-5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 17.14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੱਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸੇ ਉਮਰ ਦੇ 2.95 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚੇ ਪਤਲੇ ਹਨ ਅਤੇ 5.12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚੇ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ (Malnutrition) ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਨ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚੋਂ ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਦਾਲਾਂ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ ਵਰਗੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਗਾਇਬ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ, ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਫਾਸਟ ਅਤੇ ਜੰਕ ਫੂਡ ਦਾ ਆਦੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਜਣੇਪੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹਰ ਹਜ਼ਾਰ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 12, ਸਿਰਫ 28 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ।
2024 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ
ਅਗਸਤ 2024 ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਪੋਸ਼ਣ (Malnutrition) ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਕੁਪੋਸ਼ਣ (Malnutrition) ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਪਾਈ ਗਈ। ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 16 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਔਸਤ ਭਾਰ ਘੱਟ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ 20.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੱਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 4.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚੇ ਵੱਧ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਸਨ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏਗੀ
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਆਧੁਨਿਕ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੇਂਦਰਾਂ ਲਈ 100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 111 ਅਜਿਹੇ ਆਧੁਨਿਕ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਾਲ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਭਾਰ ਅਤੇ ਉਚਾਈ ਲਈ ਮਾਪਦੰਡ
0 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, 1 ਸਾਲ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਭਾਰ ਲਗਭਗ 10.2 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਕੁੜੀ ਦਾ 9.5 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। 2 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ, ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ 12.3 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ 16 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ 12 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ 15 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 3 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ 14 ਤੋਂ 17 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ 14 ਤੋਂ 16 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 0 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਉਚਾਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ, ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕੁਝ ਆਮ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਔਸਤ ਉਚਾਈ 46-55 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (18-22 ਇੰਚ) ਹੈ। 1 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ, ਕੱਦ 72-76 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (28-30 ਇੰਚ) ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 2 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ, ਇਹ 82-91 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (32-36 ਇੰਚ) ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ, ਲੰਬਾਈ 100-110 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (39-43 ਇੰਚ) ਤੱਕ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
Read More: ਪ੍ਰੀਮੀਨੋਪਾਜ਼: ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਪੜਾਅ, ਜਾਣੋ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣ ਤੇ ਇਲਾਜ਼
