11 ਫਰਵਰੀ 2025: ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਗਲਤ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਬਾਂਝਪਨ ( infertility) ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪਰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ IVF ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਜੋੜੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਜਿਹੇ ਜੋੜਿਆਂ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਖੋਜਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ (child) ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ, ਹੁਣ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਤਰੀਕਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਨ-ਵਿਟਰੋ ਗੇਮਟੋਜੇਨੇਸਿਸ (IVG)
ਦਰਅਸਲ, ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਈਵੀਐਫ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਬਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਾ ਸਫਰ ਕਿਸੇ ਰੋਲਰ ਕੋਸਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟੀਕੇ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੇ ਕੱਢਣ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਿਊਜ਼ਨ ਤੱਕ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਅੰਡੇ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ, ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ, ਵਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਜਾਂ ਖੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਸਟੈਮ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਭਰੂਣ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਭਰੂਣ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਨੂੰ ਔਰਤ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ (transplant) ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗਰਭ ਵਿੱਚ 9 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਬੱਚਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੈਬ (lab) ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕੋ ਲਿੰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਾਪੇ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਨਾਂ ਇਨ-ਵਿਟਰੋ ਗੇਮਟੋਜੇਨੇਸਿਸ (In-vitro Gametogenesis) (ਆਈਵੀਜੀ) ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਬਾਂਝਪਨ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਜੋੜੇ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਜੋ ਬਹੁਤ ਬੁੱਢੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕੋ ਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਯਾਨੀ ਗੇ, ਲੈਸਬੀਅਨ ਜੋੜੇ ਜੋ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ ਜਾਂ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਖਰਾਬ ਹੈ ਜਾਂ ਔਰਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਖਰਾਬ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਮਾਂ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ।
ਅਜਿਹੇ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਾਪੇ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰੀਨਿਊ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਰਗੇ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ. ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਰਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰਜਨਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
Read More: ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦੇ IVF ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਸੰਬੰਧੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮੰਗੀ ਰਿਪੋਰਟ
