ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 12 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023: ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੇ ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਿੱਸਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਤੇਲ (Sunflower Oil) ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੰਪਾਲਾ ‘ਚ ਇਕ ਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਦੇ ਤੇਲ ਲਈ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਹਨ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਧ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।
ਯੂਗਾਂਡਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੰਪਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਮਾਗਮ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਤੇਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਛਿੜ ਗਈ ਸੀ। ਤੇਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਿਆ। ਭਾਰਤ ਹਰ ਸਾਲ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਤੇਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ 70 ਫੀਸਦੀ ਤੇਲ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ 20 ਫੀਸਦੀ ਤੇਲ ਰੂਸ ਤੋਂ ਅਤੇ 10 ਫੀਸਦੀ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਤੇਲ (Sunflower Oil) ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਸੀ। ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ ਸੀ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕਮੀ ਸੀ। ਸਾਡੇ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਕੋਈ ਬਦਲ ਲੱਭ ਰਹੇ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਰੋਤਾਂ ਜਾਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਖੋਜ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਉਦਯੋਗਿਕ ਸੰਸਥਾ ਸੋਲਵੈਂਟ ਐਕਸਟਰੈਕਟਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਕਤੂਬਰ 2021-22 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦਾ ਆਯਾਤ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 131.3 ਲੱਖ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 140.3 ਲੱਖ ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।