Site icon TheUnmute.com

ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਥੰਮ੍ਹ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ : ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ‘ਅਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਚਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ, ’ਮੈਂ’ਤੁਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ – ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ-ਰੋਜ਼ਾ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 14 ਫਰਵਰੀ 2025 – ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਥੰਮ੍ਹ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਣਾਉਣਾ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ। ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਯਤਨ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸ਼੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਦੁਆਰਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਆਨ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟਰੀ ਡੈਮੋਕਰੇਸੀ (ਪ੍ਰਾਈਡ) ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ-ਰੋਜ਼ਾ ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸਰਦਾਰ ਕੁਲਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧਵਾਂ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਸਤੀਸ਼ ਮਹਾਨਾ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਲਾਲ ਮਿੱਢਾ, ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਸ੍ਰੀ ਬੀਬੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਬੱਤਰਾ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਸਦਨ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਮਾਣ ਵਧਾਉਣ ਪ੍ਰਤੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਤਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪ ਕੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਸਦਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸ਼ਾਨ ਵਧਾਉਣ ਪ੍ਰਤੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਦਨ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣਾ ਸਾਡੀ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੈਂਬਰ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਲੱਖਾਂ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹਨ।

ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ‘ਅਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਚਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ, ’ਮੈਂ’ਤੁਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਦਨ ‘ਅਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ’ਮੈਂ’ਤੁਸੀਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ। ਹਰੇਕ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਾਂ ਜਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ, ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਾਣਮੱਤੇ ਸਦਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਾਂ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਧਾਨਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਕੁਝ ਨਵੇਂ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਲੋਕ ਭਲਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਧਾਨਕ ਕਾਰਜਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਹੋਵੇਗੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਠਕਾਂ ਹੋਣ। 15ਵੀਂ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਰਥਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ, ਬਹਿਸ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਅਸਹਿਮਤੀ ਵੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਨਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 14ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 16 ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ 76 ਬੈਠਕਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ, 13ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 15 ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ 84 ਬੈਠਕਾਂ, 12ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 11 ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ 56 ਬੈਠਕਾਂ, 11ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 12 ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ 70 ਬੈਠਕਾਂ ਅਤੇ 10ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 14 ਸੈਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ 66 ਬੈਠਕਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਲਈ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਸਦਨ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਹੁਣ 15ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਅਸੀਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਾਂਗੇ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਕਿ ਸਾਰੇ ਵਿਧਾਇਕ ਚੰਗੇ ਆਚਰਣ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸਦਨ ਦੀ ਮਾਣ-ਮਰਿਆਦਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਮਤਭੇਦ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹਨ, ਪਰ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ‘ਰਾਸ਼ਟਰ ਪਹਿਲਾਂ’ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਹਰ ਫੈਸਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ।

ਸਾਰੇ ਜਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਜਨ ਭਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ – ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਜਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਜਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ, ਰਾਜ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਅਤੇ ਜਨ ਭਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ ਨਿਭਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ  ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਦਾ ਸੰਸਦੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ (ਪ੍ਰਾਈਡ) ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਆਯੋਜਨ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਵਿਧਾਨਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਦੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੈਲੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਵਿਧਾਨ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਨੂੰ; ਨਿਯਮ; ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ, ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ, ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ; ਜਨਤਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਗਿਆਨ; ਅਤੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

Read More: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ 6797 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਨਜ਼ੂਰ

Exit mobile version