15 ਮਾਰਚ 2025: ਈਰਾਨ (Iran) ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹਿਜਾਬ (hijab) ਸੰਬੰਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਿਜਾਬ ਨਾ ਪਹਿਨਣ ‘ਤੇ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਹਿਜਾਬ ਵਿਰੁੱਧ ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਹਿਜਾਬ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ (report) ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ (14 ਮਾਰਚ, 2025) ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ (report) ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਹਿਜਾਬ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਡਰੋਨ, ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਿਜਾਬ (hijab) ਨਾ ਪਹਿਨਣ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ
ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਹਿਜਾਬ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ‘ਤੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਿਜਾਬ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਨਜ਼ਰ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਹਿਜਾਬ ਨਾ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਰੋਨ ਰਾਹੀਂ ਟਰੇਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਨਜ਼ਰ ਐਪ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਫਲੈਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੱਡੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟੈਕਸਟ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਹਿਜਾਬ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਿਜਾਬ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਗੱਡੀ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਐਪ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ, ਟੈਕਸੀਆਂ ਅਤੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। FARAZA ਐਪ ਰਾਹੀਂ, ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ, ਟੈਕਸੀਆਂ ਅਤੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿਜਾਬ ਨਾ ਪਹਿਨਣ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਡਰੋਨ ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਈਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਚੁੱਪ ਹੈ।
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 20 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਅਜੇ ਵੀ ਚੁੱਪ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿਜਾਬ ਕਾਨੂੰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਅੜੀ ਰਹੀ ਹੈ।
Read More: Iran News: ਹਿਜਾਬ ਨਾ ਪਹਿਨਣ ‘ਤੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ ਮੌ.ਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ, ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ