ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 5 ਜਨਵਰੀ 2022: ਉੱਘੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ ਅਤੇ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਸਿੰਧੂਤਾਈ ਸਪਕਲ (Sindhutai Sapkal) ਦਾ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ 74 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਦਾਖਲ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਿੰਧੂਤਾਈ ਸਪਕਲ(Sindhutai Sapkal) ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ‘ਮਦਰ ਟੈਰੇਸਾ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਲਗਭਗ 1400 ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇਕ ਕਾਰਜ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਵੱਕਾਰੀ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਕੌਣ ਹੈ?
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਰਧਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਚਰਵਾਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਦਾ ਬਚਪਨ ਵਰਧਾ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਬਹੁਤ ਔਕੜਾਂ ਵਿਚ ਬੀਤਿਆ। ਜਦੋਂ ਸਿੰਧੂ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੇ ਚੌਥੀ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਹ ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ।
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੂੰ ਸਹੁਰੇ ਤੇ ਨਾਨਕੇ ਘਰ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ
ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਵੀ ਉਠਾਈ ਪਰ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਕੱਲੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੇ ਠੋਕਰ ਖਾ ਲਈ। ਉਸ ਨੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਕੱਲੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਕੁੱਟ-ਕੁੱਟ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਨਾੜ ਵੱਢ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੰਧੂ ਨੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਲਈ ਭੀਖ ਵੀ ਮੰਗੀ। ਇਹ ਦੌਰ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸਿੰਧੂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਜਗਾਇਆ ਸੀ।ਇਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਇਕ ਬੱਚੀ ਮਿਲੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਇਆ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੰਭਾਲ ਲਵੇ। ਸਿੰਧੂਤਾਈ ਨੇ ਅਨਾਥ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਿੰਧੂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪੇਟ ਭਰਨ ਲਈ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਭੀਖ ਮੰਗਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੇ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ
ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਨੇਕ ਕੰਮ ਲਈ ਹੁਣ ਤੱਕ 700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਨਮਾਨ ਮਿਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਿੰਧੂ ਤਾਈ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮਿਲੇ ਸਨਮਾਨ ‘ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਰਕਮ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ‘ਚ ਖਰਚ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਡੀਵਾਈ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਪੁਣੇ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਮਰਾਠੀ ਫਿਲਮ ‘ਮੀ ਸਿੰਧੂਤਾਈ ਸਪਕਲ’ ਬਣੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ 2010 ‘ਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ 54ਵੇਂ ਲੰਡਨ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ।
