ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 23 ਜਨਵਰੀ 2023: ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ (INS Vagir) ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 75 ਅਧੀਨ ਕਲਵਾਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਪਣਡੁੱਬੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨੇਵਲ ਡਾਕਯਾਰਡ ਵਿਖੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਐਡਮਿਰਲ ਆਰ ਹਰੀ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗਾਂ ਵਿਛਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਨੂੰ ਸੈਂਡ ਸ਼ਾਰਕ (Sand Shark) ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ‘ਚ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ‘ਚ ਅਹਿਮ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਮਜ਼ਗਾਓਂ ਡੌਕ ਸ਼ਿਪ ਬਿਲਡਰਜ਼ ਲਿਮਿਟੇਡ ਨੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇਵਲ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿਰੋਧੀ ਯੁੱਧ, ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ, ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗਾਂ ਵਿਛਾਉਣ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਤੱਟ ‘ਤੇ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋਵਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦਾ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ, ਇੱਕ ਡੀਜ਼ਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਪਣਡੁੱਬੀ, ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ 37 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਦੌੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਚ 12 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਵਾਰ ਵਿਚ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 350 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 50 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਵਗੀਰ (INS Vagir) ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੁੱਪਚਾਪ ਅੰਜਾਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਇਸੇ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਸਾਈਲੈਂਟ ਕਿਲਰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਸਟੀਲਥ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਡਾਰ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ 533 ਐਮਐਮ ਦੀਆਂ 8 ਟਾਰਪੀਡੋ ਟਿਊਬਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।