ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 13 ਫਰਵਰੀ 2025: ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ‘ਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ, 2025 (Income Tax Bill 2025) ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਪੀਕਰ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਸਦਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਭੇਜਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਸਦਨ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ੀ ਵੋਟ ਨਾਲ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਪੀਕਰ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੂੰ ਸਦਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਖਰੜਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਪੈਨਲ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ 1 ਫਰਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਭਾਸ਼ਣ ‘ਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੇ ਵੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ‘ਚ 536 ਧਾਰਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਸ ‘ਚ 23 ਅਧਿਆਇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ 622 ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿੱਲ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਕਾਨੂੰਨ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਅਤੇ ਸਰਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਕਾਨੂੰਨ (New Income Tax Law) ‘ਚ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਖਤਮ
ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ 2025 (Income Tax Bill 2025) ਛੇ ਦਹਾਕੇ ਪੁਰਾਣੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ 1961 ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਵੇਗਾ। ਪੁਰਾਣਾ ਕਾਨੂੰਨ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਸੋਧਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ‘ਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ, 1961 ‘ਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ‘ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ’ (FY) ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ‘ਟੈਕਸ ਸਾਲ’ ‘ਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ (AY) ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ‘ਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ (2023-24) ‘ਚ ਕਮਾਈ ਆਮਦਨ ਲਈ, ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ (2024-25) ‘ਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ‘ਚ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਲ ਬਿੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ, 2025 ‘ਚ 536 ਧਾਰਾਵਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ, 1961 ਦੇ 298 ਧਾਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ‘ਚ 14 ਸ਼ਡਿਊਲ ਹਨ ਜੋ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 16 ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ‘ਚ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਾਂਗ ਅਧਿਆਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 23 ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾ ਕੇ 622 ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਐਕਟ ਦਾ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਲਾਗੂ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੋਧਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ, 1961 ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ‘ਚ 880 ਪੰਨੇ ਸਨ।
Read More: Budget Session: ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ 10 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਮੁਲਤਵੀ, ਸਦਨ ‘ਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਕਾਨੂੰਨ ਸੋਧ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼