ਚੰਡੀਗੜ, 25 ਮਈ 2023: ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (IIT) ਕਾਨਪੁਰ (IIT Kanpur) ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਕਾਰਾਂ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕੰਬਸ਼ਨ ਇੰਜਣ ਕਾਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ।
IIT ਕਾਨਪੁਰ ਦੀ ਇੰਜਨ ਰਿਸਰਚ ਲੈਬ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੈਪਿੰਗ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਇੰਜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਨਾਲੋਂ 15 ਤੋਂ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ (GHGs) ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਵਾਹਨਾਂ (ਈਵੀ) ਦੀ ਖਰੀਦ, ਬੀਮਾ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ 15-60 ਫੀਸਦੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਹਨ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ, ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਿਐਨ IIT ਕਾਨਪੁਰ (IIT Kanpur) ਨੇ ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਲਾਈਫ ਸਾਈਕਲ ਐਨਾਲਿਸਿਸ (Life Cycle Analysis) ਅਤੇ ਮਾਲਕੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲਾਗਤ (TCO) ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ – ਦੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਵਿਨਾਸ਼ ਅਗਰਵਾਲ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਬੈਟਰੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰਾਂ (ਬੀਈਵੀ) ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੇਂਜਾਂ ਵਿੱਚ 15-50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬੀਈਵੀ ਵਿੱਚ ਬੈਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚਾਰਜ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਿਜਲੀ ਕੋਲੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਛੱਡਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੈਟਰੀ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ, ਵਰਤਣ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਮੀਟਰ 15-60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ।
ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵਾਹਨ (HEVs) ਵਾਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦੂਜੀਆਂ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ GHG ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਦੂਜੀਆਂ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ। ਆਈਆਈਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਬੈਟਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬੈਟਰੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਲਾਭਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਾਰਾਂ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਇੰਜਣਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਡੇਢ ਤੋਂ ਦੋ ਗੁਣਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਮਾਈਲੇਜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ, ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਇੰਜਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰ ਬੈਟਰੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰ ਨਾਲੋਂ ਸਸਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਬੈਟਰੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰ ਟੈਕਸੀ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਕੁਸ਼ਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਵਾਹਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹਨ।