5 ਜਨਵਰੀ 2025: ਭਾਰਤੀ (Reserve Bank of India) ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ.) ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ (US dollar) ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁੱਲ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ ਮਹਿੰਗਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋੜਨਾ ਵੀ ਔਖਾ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਨਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਪੱਤੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸੋਨਾ ਖਰੀਦ ਕੇ, ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਰੁਪਏ ਦੇ ਡਿੱਗਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਰਿਜ਼ਰਵ ( (Reserve Bank ) ਬੈਂਕ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 50 ਟਨ ਸੋਨਾ (gold) ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਧਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੋਨਾ ਭੰਡਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ, ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ 32.63 ਟਨ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ $52.67 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ $65.74 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਅਮਰੀਕੀ (us dollar) ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰੁਪਏ ਨੂੰ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੁਣ 324.01 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਫਾਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਟਲਮੈਂਟਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ 1991 ਵਿੱਚ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ 87 ਟਨ ਸੋਨਾ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸੇ ਲਈ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਹੁਣ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ‘ਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
read more: ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਸੋਨੇ ਦੇ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਨ ਰੇਟ, ਵਾਧਾ ਰਹੇਗਾ ਜਾਰੀ