16 ਜਨਵਰੀ 2025: ਭਾਰਤ ਦੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣ ਵਾਲਾ ਚੌਥਾ (fourth country) ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਰੂਸ, (Only Russia, USA and China) ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸਰੋ (ISRO) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ (docking experiment) 16 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-4, ਗਗਨਯਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸਨ। ਚੰਦਰਯਾਨ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣਗੇ। ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸਰੋ ਨੇ 30 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ (space center) ਤੋਂ ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਪ੍ਰਯੋਗ ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤਹਿਤ, ਦੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ PSLV-C60 ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 470 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਪਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ 7 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ 9 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਡੌਕਿੰਗ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਪਰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ 3 ਮੀਟਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਕਾਰਨ ਡੌਕਿੰਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ।
ਸਪੈਡੈਕਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਸੀ: ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਡੌਕਿੰਗ ਅਤੇ ਅਨਡੌਕਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ
ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਦੋ ਛੋਟੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਡੌਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਨਡੌਕ ਕਰਨ ਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰੋ।
ਦੋ ਡੌਕ ਕੀਤੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਿਜਲੀ ਸ਼ਕਤੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ।
ਸਪੇਸ ਡੌਕਿੰਗ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਜਾਂ ਜੋੜਨਾ।
read more: ISRO: ਇਸਰੋ ਨੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਸਪੇਡੈਕਸ ਦੇ ਲਾਂਚ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਦਲਿਆ, ਜਾਣੋ ਮਿਸ਼ਨ ਕਿੰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ?