15 ਜਨਵਰੀ 2025: ਕੇਂਦਰੀ ਸੈਕੰਡਰੀ (Central Board of Secondary Education) ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ (CBSE) ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੋਰਡ (board) ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੀ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ, ਗਣਿਤ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਰਗੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਛੇਵੇਂ ਵਾਧੂ ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ (subjects) ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਨਰ-ਅਧਾਰਤ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਬੋਰਡ ਨੇ 9ਵੀਂ ਅਤੇ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਲਈ 22 ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
ਸੀਬੀਐਸਈਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
ਪ੍ਰਚੂਨ, ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਆਟੋਮੋਟਿਵ, ਵਿੱਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਨ, ਫਰੰਟ ਆਫਿਸ ਸੰਚਾਲਨ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਬੀਮਾ, ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ, ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ, ਕੱਪੜੇ, ਮਲਟੀ ਮੀਡੀਆ, ਮਲਟੀ ਸਕਿੱਲ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਕੋਰਸ, ਏ, ਆਈ., ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਟ੍ਰੇਨਰ, ਡੇਟਾ ਸਾਇੰਸ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਹਾਰਡਵੇਅਰ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਅਤੇ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਸਕਿੱਲ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਥਿੰਕਿੰਗ ਅਤੇ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ।
ਸਕੋਰਿੰਗ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ
*ਵਿਸ਼ਾ 1: ਭਾਸ਼ਾ 1 (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
*ਵਿਸ਼ਾ 2: ਭਾਸ਼ਾ 2 (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
*ਵਿਸ਼ਾ 3: ਵਿਗਿਆਨ (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
*ਵਿਸ਼ਾ 4: ਗਣਿਤ (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
*ਵਿਸ਼ਾ 5: ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
*ਵਿਸ਼ਾ 6 (ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ਾ): ਛੇਵਾਂ ਵਾਧੂ ਵਿਸ਼ਾ (ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ: 100)
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਸਕੋਰ ਉਸਦੇ ਕੁੱਲ ਸਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਸਕੋਰਿੰਗ ਦਾ ਨਵਾਂ ਪੈਟਰਨ
ਸੀਬੀਐਸਈ। ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਪੰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤਿੰਨ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ, ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੁਨਰ ਵਿਸ਼ਾ (ਛੇਵਾਂ ਵਾਧੂ ਵਿਸ਼ਾ) ਸਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
read more: 10ਵੀਂ ਤੇ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੀਆਂ ਸਾਲਾਨਾ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਡੇਟਸ਼ੀਟ ਜਾਰੀ