ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 20 ਸਤੰਬਰ 2022: ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਪਰਿਸ਼ਦ (ICC) ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ (CEC) ਦੀ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਪੁਰਸ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਇਸ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਗੁਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਈਸੀਸੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰਨਾ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ 01 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ |

ਜਾਣੋ ਕਿਹੜੇ ਨਿਯਮ ਹੋਣਗੇ ਲਾਗੂ ?

1. ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਕੈਚ ਆਊਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਵਾਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਕੈਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋਣ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਨਿਯਮ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਕੈਚ ਫੜਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਸਿਰੇ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ‘ਤੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨਾਨ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।

2. ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਚਮਕਾਉਣ ਲਈ ਥੁੱਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

3. ਹੁਣ ਹਰ ਨਵੇਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਵਨਡੇ ਮੈਚਾਂ ‘ਚ ਦੋ ਮਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਟਰਾਈਕ ਲੈਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦਕਿ ਟੀ-20 ‘ਚ ਇਸ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 90 ਸੈਕਿੰਡ ਦਾ ਸਮਾਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

4. ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਖੇਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿੱਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਗੇਂਦ ਡੈੱਡ ਬਾਲ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੋਈ ਦੌੜਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਈ ਵੀ ਗੇਂਦ ਜੋ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਪਿੱਚ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਨੋ ਬਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

5. ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਫੀਲਡਰ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਗੇਂਦ ਸੁੱਟਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਕੋਈ ਅਣਉਚਿਤ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅੰਪਾਇਰ ਉਸ ਗੇਂਦ ਨੂੰ ਡੈੱਡ ਬਾਲ ਅਤੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਪੰਜ ਦੌੜਾਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।

6. ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਗੇਂਦ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਨ-ਸਟ੍ਰਾਈਕ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਿਸੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਆਊਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰਨ ਆਊਟ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਨਿਯਮ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਗੇਂਦ ਖੇਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕ੍ਰੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਕੇ ਰਨ ਆਊਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਨਿਯਮ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਡੈੱਡ ਬਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ।

7. ਟੀ-20 ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ ਓਵਰ-ਰੇਟ ਲਈ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਵਿਵਸਥਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 2023 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਨਡੇ ‘ਚ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਓਵਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਟੀਮ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਓਵਰ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਫੀਲਡਰ ਨੂੰ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਕੇ ਤੀਹ ਗਜ਼ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਨਿਯਮ ਟੀ-20 ਕ੍ਰਿਕਟ ‘ਚ ਲਾਗੂ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਵਨਡੇ ‘ਚ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

8. ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਪਿੱਚਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਵਨਡੇ ਅਤੇ ਟੀ-20 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਦੋਵੇਂ ਟੀਮਾਂ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਪਿੱਚਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਟੀ-20 ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।