ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਜਨਵਰੀ 2025: ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਦੀ ਯੋਗ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸੂਬਾ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ASER 2024 ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਯਤਨਾਂ ਸਦਕਾ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਆਏ ਹਨ |
ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਅਤੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਸਿੱਖਿਆ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਇਸ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਤੀਗਤ ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਅਪਣਾਈਆਂ। ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ‘ਚ ਦਾਖਲਿਆਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸਾਖਰਤਾ ਅਤੇ ਅੰਕ ਵਿਗਿਆਨ ‘ਚ ਮੁਹਾਰਤ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੂਬੇ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ASER 2024 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ (ASER 2024 Report) ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ‘ਚ ਤੀਜੀ, ਪੰਜਵੀਂ ਅਤੇ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਸਾਖਰਤਾ ਅਤੇ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ (ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਦੋਵੇਂ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਮਿਲਾ ਕੇ) ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹਨ।
ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ 57.73% ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2024 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 94% ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ 80.66% ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 83.35% ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਸੂਬੇ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਉੱਜਵਲ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਵੀ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਕਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਾਲ 2024-25 ‘ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 15-16 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਡਿਜੀਟਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਸ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਡੈਸ਼ਬੋਰਡਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ 2024-25 ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਜਮਾਤਾਂ ਲਈ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਵੰਡ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਮਈ 2024 ਵਿੱਚ (ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ) ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। 84% ਸਕੂਲਾਂ ‘ਚ ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ 68% ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 74.6% ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਨੁਪਾਤ (PTR) ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ 63% ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2024-25 ਵਿੱਚ 65 ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਕਮਰਿਆਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 169 ਹੋਰ ਉਸਾਰੀ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਕੁੱਲ 30.27 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਬਜਟ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ 80% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ 77% ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਪਖਾਨਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਪਖਾਨਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। “NIPUN ਹਰਿਆਣਾ” ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ (ਐਨਈਪੀ 2020) ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯਤਨਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਮੋਹਰੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ।
Read More: ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਹਾਫ ਮੈਰਾਥਨ-2.0 ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਕੀਤੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
